Ολοκληρωμένος οδηγός για τις Λειτουργικές Διαταραχές Κοιλιακού Άλγους (FAPDs) με βάση τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες ESPGHAN και NASPGHAN
Οι Λειτουργικές Διαταραχές Κοιλιακού Άλγους (FAPDs) συγκαταλέγονται στα πιο συνηθισμένα γαστρεντερικά προβλήματα στα παιδιά. Χαρακτηρίζονται από χρόνιο ή επαναλαμβανόμενο κοιλιακό άλγος που δεν μπορεί να εξηγηθεί πλήρως από ανατομικές ή βιοχημικές διαταραχές.
Οι FAPDs, αν και ιστορικά περιγράφονται ως «λειτουργικές», θεωρούνται πλέον Διαταραχές Αλληλεπίδρασης Εντέρου-Εγκεφάλου (Disorders of Gut-Brain Interaction - DGBI). Η διαταραχή εξηγείται από ένα βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο.
Αυξημένη αντίληψη των σπλαχνικών ερεθισμάτων
Αλλοιωμένη επεξεργασία πόνου στον εγκέφαλο
Δυσβίωση και αλληλεπίδραση άξονα
Λειτουργικό κοιλιακό άλγος που σχετίζεται με αλλαγή στις κινήσεις του εντέρου (δυσκοιλιότητα, διάρροια ή εναλλαγή).
Επεισοδιακός ή συνεχής κοιλιακός πόνος που δεν πληροί τα κριτήρια για άλλες FAPDs.
Λειτουργικό κοιλιακό άλγος με χαρακτηριστικά ημικρανίας: παροξυσμικός πόνος που σχετίζεται με ανορεξία, ναυτία, εμετό ή ωχρότητα.
Λειτουργικό κοιλιακό άλγος ή δυσφορία στον άνω κοιλιακό χώρο, συχνά μετά από γεύματα.
Η διάγνωση των FAPDs, όταν απουσιάζουν σημεία συναγερμού, μπορεί γενικά να γίνει από τον παιδίατρο σε παιδιά 4 έως 18 ετών.
Η παρουσία αυτών των σημείων υποδηλώνει υψηλότερη πιθανότητα οργανικής νόσου
Η ESPGHAN και η NASPGHAN συνεργάστηκαν για τη δημιουργία των πρώτων βασισμένων σε στοιχεία κατευθυντήριων οδηγιών για τη θεραπεία του IBS και του FAP σε παιδιά ηλικίας 4 έως 18 ετών.
Η αντιμετώπιση των FAPDs είναι πολύπλευρη και επικεντρώνεται σε ένα εξατομικευμένο, ασθενοκεντρικό μοντέλο φροντίδας. Ο κύριος στόχος είναι η επιστροφή στη φυσιολογική λειτουργία αντί για την πλήρη εξαφάνιση του πόνου.
Οι οδηγίες τόνισαν την αποτελεσματικότητα των μη φαρμακολογικών παρεμβάσεων
Η υπνοθεραπεία θεωρείται η πιο ισχυρά υποστηριζόμενη παρέμβαση με μέτρια βεβαιότητα και μέγεθος αποτελέσματος.
Δεν βρέθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ δια ζώσης και απομακρυσμένης παροχής (web-based, CD-based, εφαρμογές), βελτιώνοντας την πρόσβαση σε απομακρυσμένες περιοχές.
Διδάσκοντας στον ασθενή τεχνικές για την εκτροπή της προσοχής από τον κοιλιακό πόνο:
Συνιστάται μια ισορροπημένη διατροφή με περιορισμό σε τρόφιμα πλούσια σε FODMAP (ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες).
⚠️ Προσοχή: Η εφαρμογή περιοριστικών διαιτών πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη κλινικού ιατρού λόγω του κινδύνου διατροφικής ανεπάρκειας.
Μέτρια βεβαιότητα για τη μείωση της έντασης του πόνου και υψηλή βεβαιότητα για τη μείωση της συχνότητας του πόνου σε παιδιά με IBS.
Ανακουφίζει το FAP, μειώνοντας τόσο τη συχνότητα όσο και τη σοβαρότητα του πόνου. Πιο κατάλληλο για τη διαχείριση του FAP-NOS.
Διάρκεια: Συνιστάται η χρήση για 6–8 εβδομάδες
Προτάθηκε υπό όρους μόνο για το IBS
Μέτρια ΒεβαιότηταΑσφαλές και δυνητικά ωφέλιμο για μεγαλύτερα παιδιά
Εντεροδιαλυτή ΜορφήΗ μόνη θεραπεία που έχει εγκριθεί από τον FDA για τη φροντίδα του IBS σε παιδιά 8–21 ετών.
Περιορισμοί: Η χρήση της περιορίζεται από το κόστος και την πρόσβαση, καθώς είναι διαθέσιμη μόνο στις ΗΠΑ.
Η φαρμακολογική διαχείριση θα πρέπει να επιλέγει τη συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων με βάση τον υποτύπο του ασθενούς
Φάρμακα όπως η αμιτριπτυλίνη, η δομπεριδόνη και η κυπροεπταδίνη συνιστώνται υπό όρους, αλλά με:
⚠️ Ανησυχίες Ασφάλειας: Πιθανή παράταση QTc
Αν και συχνά συνταγογραφούνται, η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έδειξε ότι δεν υπάρχουν RCTs που να τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα ορισμένων συχνά χρησιμοποιούμενων θεραπειών:
Οι οδηγίες δεν συνιστούν τη χρήση των παρακάτω λόγω χαμηλής βεβαιότητας ή ανεπαρκών στοιχείων:
| Παρέμβαση | Κατηγορία | Σύσταση | Βεβαιότητα |
|---|---|---|---|
| Υπνοθεραπεία & CBT | Ψυχολογική | Ισχυρή | Μέτρια |
| Δίαιτα FODMAP | Διατροφική | Ισχυρή | Υψηλή |
| L. rhamnosus GG | Προβιοτικό | Υποθετική | Μέτρια-Υψηλή |
| L. reuteri DSM 17938 | Προβιοτικό | Υποθετική | Μέτρια |
| Έλαιο Μέντας | Διατροφική | Υποθετική | Χαμηλή-Μέτρια |
| Αμιτριπτυλίνη | Φαρμακευτική | Υποθετική | Χαμηλή |
Ο κοιλιακός πόνος στα παιδιά αποτελεί μια σύνθετη κλινική πρόκληση που απαιτεί ολοκληρωμένη αξιολόγηση και πολυτροπική προσέγγιση. Οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες προσφέρουν έναν οδικό χάρτη για τη βέλτιστη διαχείριση, εστιάζοντας στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής των παιδιών και των οικογενειών τους.
Η συνεχής έρευνα και η ενημέρωση των κλινικών πρακτικών είναι απαραίτητες για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των παιδιών με λειτουργικές διαταραχές κοιλιακού άλγους (FAPDs).
Κλείστε ραντεβού με εξειδικευμένη παιδογαστρεντερολόγο για εξατομικευμένη φροντίδα και διάγνωση.