Αλλεργία στο Γάλα της Αγελάδας (ΑΓΑ): Η Πραγματική Εικόνα & Η Σωστή Διάγνωση

Δρ. Κωνσταντίνα Βασιλάκη 15 λεπτά ανάγνωσης

Η υπερδιάγνωση της ΑΓΑ είναι συχνή και συμβαίνει πολύ συχνότερα από την υποδιάγνωση. Μάθετε την αλήθεια για την επικράτηση, τα συμπτώματα, την ακριβή διάγνωση και τη διατροφική διαχείριση της αλλεργίας στο γάλα της αγελάδας.

Τελευταία ενημέρωση άρθρου

11 Οκτωβρίου 2025

Mother feeding her little baby from bottle on bed at home, closeup

Τι είναι η Αλλεργία στο Γάλα της Αγελάδας;

Η Αλλεργία στο Γάλα της Αγελάδας (ΑΓΑ) ορίζεται ως μια αντίδραση υπερευαισθησίας στο αγελαδινό γάλα που περιλαμβάνει ανοσολογικούς μηχανισμούς: IgE-μεσολαβούμενη, μη IgE-μεσολαβούμενη ή μικτή. Η ΑΓΑ είναι κυρίως μια ασθένεια της βρεφικής ηλικίας και της πρώιμης παιδικής ηλικίας.

Η Αλήθεια για την Επικράτηση και τα Συμπτώματα

  • Η υπερδιάγνωση της ΑΓΑ είναι συχνή και συμβαίνει πολύ συχνότερα από την υποδιάγνωση.
  • Ενώ η επικρατούσα άποψη των γονέων για την ΑΓΑ είναι συχνά γύρω στο 10%, η επικράτηση της επιβεβαιωμένης ΑΓΑ σε βρέφη και παιδιά είναι <1%.
  • Τα συμπτώματα της ΑΓΑ είναι μη ειδικά. Συχνές εκδηλώσεις είναι κυρίως δερματικές (70%–75%) και λιγότερο συχνά γαστρεντερικές (13%–34%).
  • Συμπτώματα όπως αλλαγές στα χαρακτηριστικά των κοπράνων, αποστροφή στη σίτιση ή περιστασιακές κηλίδες αίματος στα κόπρανα είναι κοινά φαινόμενα και γενικά δεν πρέπει να θεωρούνται διαγνωστικά της ΑΓΑ.

Ο Διαγνωστικός Ακρογωνιαίος Λίθος

Η διάγνωση της ΑΓΑ είναι μια κλινική πρόκληση λόγω της έλλειψης ειδικών συμπτωμάτων και διαγνωστικών τεστ με επαρκή ειδικότητα.

Ο ακρογωνιαίος λίθος για την επιβεβαίωση της διάγνωσης της ΑΓΑ είναι η ανταπόκριση σε μια διαγνωστική δίαιτα αποκλεισμού ακολουθούμενη από δοκιμασία από του στόματος πρόκλησης (OFC).

Χρονοδιάγραμμα Αποκλεισμού

  • • Διαγνωστική δίαιτα: 2-4 εβδομάδες
  • • IgE-μεσολαβούμενες: 1-2 εβδομάδες

Χρυσό Πρότυπο

Το τυφλό ελεγχόμενο με εικονικό φάρμακο OFC (DBPCFC) είναι το χρυσό πρότυπο, αλλά η ανοιχτή OFC είναι συχνά πιο εφικτή.

Η αύξηση των ειδικών IgE (sIgE) ή το Skin Prick Test (SPT) δείχνουν ευαισθητοποίηση, αλλά δεν επιβεβαιώνουν την ΑΓΑ, η οποία βασίζεται στην παρουσία συμπτωμάτων.

ΑΓΑ και Θηλασμός

Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός πρέπει να προωθείται, να προστατεύεται και να υποστηρίζεται.

  • Η ΑΓΑ σε βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά είναι σπάνια και υποφέρει από υπερδιάγνωση.
  • Οι διατροφικοί περιορισμοί στη μητέρα που θηλάζει συνήθως δεν είναι απαραίτητοι.

Πότε να σκεφτούμε διαγνωστική δίαιτα στη μητέρα:

1

Μόνο σε σπάνιες και συγκεκριμένες περιπτώσεις υποψίας ΑΓΑ σε βρέφος που θηλάζει αποκλειστικά, μπορεί να εξεταστεί μια διαγνωστική δίαιτα αποκλεισμού για 2–4 εβδομάδες.

2

Εάν τα συμπτώματα υποχωρήσουν, το γάλα θα πρέπει να επανεισαχθεί στη διατροφή της μητέρας, με παρακολούθηση των συμπτωμάτων.

3

Η μακροχρόνια δίαιτα απαιτεί λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου (1000 mg/ημέρα) και βιταμίνης D (600 IU/ημέρα), καθώς και επαγγελματική διατροφική υποστήριξη.

Έως και το 20% των βρεφών που θηλάζουν παρουσιάζουν αυθόρμητη ύφεση των συμπτωμάτων χωρίς αλλαγές στη διατροφή της μητέρας.

Διατροφική Διαχείριση (Μη Θηλάζοντα Βρέφη)

Για τα βρέφη που τρέφονται με φόρμουλα:

Πρώτη Επιλογή: Εκτενώς Υδρολυμένη Φόρμουλα (eHF)

Η eHF με βάση το γάλα είναι η πρώτη επιλογή για τη διαγνωστική και θεραπευτική δίαιτα αποκλεισμού. Συνιστάται να χρησιμοποιούνται μόνο eHFs που έχουν δοκιμαστεί σε τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (RCTs).

Για Σοβαρές Περιπτώσεις: Φόρμουλες Αμινοξέων (AAF)

Οι φόρμουλες που βασίζονται σε αμινοξέα (AAF) προορίζονται για σοβαρές περιπτώσεις ή για ασθενείς με σοβαρό υποσιτισμό, ή όταν η eHF αποτύχει να επιλύσει τα συμπτώματα.

Εναλλακτική: Υδρολυμένες Φόρμουλες Ρυζιού (HRF)

Οι HRF μπορούν να θεωρηθούν ως εναλλακτική λύση στην eHF για τη διαγνωστική και θεραπευτική δίαιτα.

Φόρμουλα Σόγιας

Η φόρμουλα σόγιας δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως πρώτη επιλογή για διαγνωστική δίαιτα, αλλά μπορεί να ληφθεί υπόψη σε ορισμένες περιπτώσεις για οικονομικούς, πολιτιστικούς λόγους ή λόγω καλύτερης γευστικότητας.

Συμπέρασμα

Η ακριβής διάγνωση της ΑΓΑ, μέσω της δοκιμασίας αποκλεισμού ακολουθούμενη από πρόκληση, είναι απαραίτητη για την αποφυγή περιττών και δυνητικά επιζήμιων περιοριστικών διαιτών.

Επιστημονική Διάγνωση

Σωστή Διατροφή

Ποιότητα Ζωής

Βιβλιογραφία

  1. Vandenplas, Y., Broekaert, I., Domellöf, M., et al. An ESPGHAN Position Paper on the Diagnosis, Management, and Prevention of Cow's Milk Allergy. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2024, 78, 386–413.
  2. Gelsomino, M., Liotti, L., Barni, S., et al. Elimination Diets in Lactating Mothers of Infants with Food Allergy. Nutrients 2024, 16, 2317.

Οι πληροφορίες αυτού του άρθρου βασίζονται σε επιστημονικά τεκμηριωμένες πηγές και τις πιο πρόσφατες διεθνείς οδηγίες ESPGHAN (2024).

Χρειάζεστε εξειδικευμένη βοήθεια;

Εάν υποπτεύεστε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει αλλεργία στο γάλα, επικοινωνήστε μαζί μας για εξειδικευμένη διάγνωση και διατροφική καθοδήγηση.